Prawa dziecka

Prawa dziecka

Kształtowanie u dzieci w wieku przedszkolnym świadomości ich własnych praw, uczenie poszanowania praw innych i radzenia sobie w sytuacjach naruszenia własnych praw jest ważnym elementem wychowania przedszkolnego, przygotowującego do życia.Dzieci są częścią społeczeństwa i mają swoje prawa zawarte w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i Konwencji o Prawach Dziecka. Konwencja ta została uchwalona przez Zgromadzenie ogólne Narodów Zjednoczonych już w 1980 roku, a przez Polskę ratyfikowana w 1991 roku.Prawa dziecka wiążą się z prawami człowieka. „Dziecko bowiem to niedojrzały człowiek, który – jak mówił Janusz Korczak – ma swoje potrzeby,ale nie ma jeszcze doświadczenia dorosłych”. Janusz Korczak jako obrońca praw dziecka wymienia: prawo do szacunku, prawo do niewiedzy, prawo do niepowodzeń i łez, prawo do upadków, prawo do własności, prawo do tajemnicy, prawo do radości, prawo do wypowiadania swoich myśli i uczuć,prawo do dnia dzisiejszego. Przedszkole jest pierwszą instytucją, w której dziecko w atmosferze spokoju i akceptacji poznaje własne prawa. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych kieruje się dobrem dzieci,troszczy się o ich zdrowie, a także szanuje ich godność osobistą. Dzieci w przedszkolu uczą się norm i zasad współżycia w grupie oraz dostosowywania się do ustalonych reguł a jednocześnie mają okazję stać się świadome swoich praw. Prawa dziecka zawarte w Konwencji obejmują:

• Prawa i wolności osobiste: do życia, rozwoju ,tożsamości, nazwiska,imienia, obywatelstwa, wiedzy o swoim pochodzeniu, prywatności,godności, szacunku, nietykalności osobistej, wyznania własnych poglądów, religii, występowania we własnym imieniu w sprawach administracyjnych i sądowych, do wychowania w rodzinie i kontaktów z rodzicami w przypadku rozłączenia z nimi, do wolności od przemocy fizycznej i psychicznej, wyzysku, nadużyć seksualnych i wszelkiego okrucieństwa, nierekrutowania do wojska poniżej 15 roku życia.
• Prawa socjalne: do odpowiedniego standardu życia, ochrony zdrowia,zabezpieczenia socjalnego, wypoczynku i czasu wolnego.
• Prawa kulturalne: do nauki( bezpłatna i obowiązkowa w zakresie szkoły podstawowej), korzystania z dóbr kultury, informacji, znajomości własnych praw➢ prawa polityczne: do stowarzyszenia się i zgromadzeń w celach pokojowych. Konwencja przyznaje prawo do ochrony w przypadku:upośledzenia, niepełnosprawności, pozbawienia dziecka środowiska naturalnego (zapewnienia środowiska zastępczego, w tym umożliwienie adopcji), uchodźców, mniejszości etnicznych (prawo do własnego języka,kultury, religii), nieletnich, którzy popadli w konflikt z prawem (prawo do obrony, zakaz śmierci i dożywotniego więzienia).Konwencja dbając o dobro dziecka nakłada na rodziców i opiekunów oraz nauczycieli i innych członków społeczeństwa obowiązek kierowania się we wszelkich działaniach troską o dobro dzieci, z poszanowaniem ich praw,pragnień i indywidualnych ,cech charakteru czy osobowości.Konwencja przypomina o wielkim znaczeniu rodziny dla harmonijnego prawidłowego rozwoju dziecka. To rodzice powinni zapewnić dziecku jak najlepsze warunki rozwoju w pełnej akceptacji, zrozumieniu, w poszanowaniu jego godności osobistej. W atmosferze miłości i wzajemnej tolerancji dziecko czuje się kochane, ważne, ale czuje też i rozumie potrzeby innych. W przedszkolu dziecko uczy się odróżniania dobra od zła, wartościowania zachowań własnych i kolegów, poznaje reguły obowiązujące w grupie.Jednocześnie dziecko staje się świadome swoich praw i praw innych i wie,dlaczego powinny być one przestrzegane i chronione.Nauczyciele przedszkoli, szkół wyposażając dzieci w odpowiednie umiejętności, wiedzę oraz postawy, już od najmłodszych lat uświadamiają im,jak ważne są prawa dziecka. Istnieje więc stała potrzeba uświadamiania ludziom dorosłym praw dziecka.